Martijn Engels startte met zijn ploeg De Zware Jongens – lichte vergrijpen in 2010 de NOOC. Naar horen zeggen met succes! Maar wat was nou het geheim achter dat succes? Kwam dat toen al door de ondernemingsdrang? Of kwam het toch door de koffie in de ochtend vlak voor de wedstrijd? Tegenwoordig combineert Martijn de ondernemingsdrang met koffie. Drie maanden geleden is namelijk officieel Koffie Leute geopend aan de westerkade 30. De Blikredaxi is hier voor jullie langsgegaan om te kijken op welke manier deze Orcaan onderneemt! Maar ook om te bekijken wat roeien en koffie nou gemeen hebben, want wie kan dit nou beter vertellen dan Martijn Engels een Orcaan met enorme passie voor koffie.
©timon jacob photography
De passie voor koffie is volgens eigen zeggen ontstaan toen Martijn voor zijn vader Irish coffee mocht zetten. Hierna is de liefde eigenlijk nooit meer verdwenen. Echt koffie zetten leerde Martijn toen hij bij Gutenberg ging werken samen met zijn ploeggenoot Bo Zwarts. Hier leerde hij de harde wetten van het barista leven, maar ontwikkelde hij ook zijn manier van koffie zetten. Na een aantal jaar met veel plezier gewerkt te hebben bij Gutenberg werd het voor Martijn tijd om zichzelf verder te ontwikkelen in de wondere wereld van de koffie. Zo heeft hij in Amsterdam in paar kleine koffie barretjes gewerkt voordat hij samen met zijn partners een eigen onderneming begon. De eerste mogelijkheid om zijn vaardigheden in het zetten van koffie tentoon te spreiden werd hem geboden op een festival. Hij had samen met zijn partners negen dagen de tijd om voor culturele zondagen een koffie corner in elkaar te flansen. Met drie houten tafels wisten zij voor de festivalgangers een prachtige koffie ervaring te creëren. Bij de eerste tafel zelf de bonen uitzoeken, om deze vervolgens ook zelf te malen en op te schenken met behulp van de koffie experts. Na het succes op culturele zondagen zijn deze koffieliefhebbers nog twee jaar succesvol verschillende festivals langs gegaan met hun koffiebeleving. Zo heeft menig festivalbezoeker zijn eigen koffie mogen maken bij het Magneet, Stekkerfest of Cultfest.
Koffie is niet alleen belangrijk voor de festivalbezoekers, maar ook zeker op (of voor) de wedstrijddag voor de roeiende of coachende Orcaan. Martijn gaf aan dat koffie in zijn ogen vooral een rituele bijdrage leverde voor zijn ploeg. Want wat is nou mooier dan met zijn allen bij elkaar zitten op de wedstrijdochtend met een dampend bakkie koffie. Dat het ook een vocht bijdrage levert en zorgt voor een cafeïne shot is alleen maar mooi meegenomen. Volgens Martijn is zorgt cafeïne overigens misschien nog wel voor de mooiste eigenschap van koffie. Het is een product dat ontspant en er vervolgens voor zorgt dat je wat gaat doen (in ons geval roeien). Zou koffie voor een wedstrijd dan misschien ook stress verlagend werken? Mocht je geen koffie lusten en wil je toch nog samen met je ploeg van deze voordelen genieten dan bied Cascara de oplossing. Martijn heeft deze middenweg tussen koffie en thee als the legal party drug verkocht op festivals. Deze mix tussen gedroogd vruchtvlees en besjes zorgt (zelfs bij de meest ervaren koffie drinkers) voor een boost aan cafeïne. Cascara zorgt ervoor dat zelfs een niet koffiedrinker de unieke eigenschappen van koffie kan ervaren!
Dat iedere koffie uniek is heb ik bij mijn bezoek aan Koffie Leute mee mogen maken. Zo kreeg ik bij binnenkomst de mogelijkheid aangeboden om de beste filterkoffie van Nederland te mogen drinken. Martijn gaf dan ook aan dat dit is wat koffie voor hem zo leuk maakt. Experimenteren met koffie! Bekend is wel de rauwe bak zwarte filter koffie, maar tegenwoordig wordt er ook veel meer geëxperimenteerd met lichtere en unieke smaken. De omschrijving van de winnende koffie geeft daar een prachtige kijk op:
‘De koffie komt uit Costa Rica, uit west valley. De koffie bes is helemaal schoongewassen (fully washed) en vervolgens in een luchtdicht vat gedaan met de “mucilage” (sap van het vruchtvlees van de koffiebes) van een
andere koffieplant uit de Tarrazu regio. Dat heeft vervolgens minstens 20 uur gefermenteerd. Dit proces is “Anaerobic Fermentation” genoemd.
Vervolgens zijn de boontjes weer schoongewassen en naar Nederland verscheept. Daar zijn ze in Enkhuizen door CoffeeXperts met behulp van een speciale koffiebrander geroosterd. Deze gebruikt de circulatie van hete lucht in plaats van een gasvlam om de bonen te roosteren. Dat maakt dat de koffie een minder gebrande smaak krijgen. Je koffie wordt als het ware getoast. Daardoor smaakt je koffie een stuk “cleaner” dan je gewend bent.
Daarnaast hebben we een methode ontwikkeld om deze koffie te zetten. We maken de koffie in een Espro. Dat is een soort thermoskan met een dubbele filter erin. Tussen die twee filters, hebben we nog een papieren filter geplaatst. Deze methode zorgt voor een zo volledig mogelijke extractie, maar met de helderheid die een papieren filter geeft.
Smaken die je proeft zijn de volgende: de eerste slokken zijn wat droog, zoals een droge rode wijn. Naarmate de koffie afkoelt, proef je smaken van karamel, vanille en kaneel, zoals een kaneelbroodje. Later komt de zoetheid van rode appel tussendoor. Het is een zeer bijzondere koffie, waarmee de “Dutch Brewers Cup” is gewonnen. Hopelijk veroveren we er ook de wereld mee. ‘
Ikzelf zou liegen als ik dit niet zou omschrijven als een engeltje die je tong streelt. Het is dat deze koffie te duur is om standaard als wedstrijdvoorbereiding bij de heren club8 te drinken. Anders zou dit voor mij als coach een mooie toevoeging voor het ritueel zijn.
Als rasechte filosoof ziet Martijn echter ook de keerzijde van koffie. Zelf zou hij graag nog internationaal willen gaan met zijn koffie ervaring. De meer ethische kant van koffie ontwikkelen en misschien zelfs wel de Max Havelaar van de koffie worden. Zo werken niet alleen de arbeiders in veel koffielanden nog onder barre omstandigheden. Maar wordt ook de zo befaamde ‘Kopi Loewak’ op een onnatuurlijke manier geproduceerd. De katten worden gedwongen om de koffiebonen te eten die gebruikt worden om deze koffie te zetten (denk hierbij aan de foie gras). Hier komt dan ook de uitspraak from assholes to assholes van Martijn Boot vandaan. Martijn ziet dan ook mogelijkheden om in de toekomst de ethische kant van de koffieproductie te verbeteren.
De liefde voor koffie is terug te zien bij Koffie Leute. In de huiskamer inclusief supernintendo is mij veel verteld over koffie, maar ik zou zeker teruggaan voor meer verhalen en unieke smaken. De organisatiedrang en gedrevenheid van Orca komt duidelijk naar voren in deze in mijn ogen unieke koffiebar. Maar waar ook de drang tot roeien nog niet verdwenen is.